ปาฐกถาเกียรติยศ ?สมัย จันทวิมล?ชื่อนี้มีที่มา!!!

เรื่องก่อนใหม่ ไทยยูโร?
ปาฐกถาเกียรติยศ ?สมัย จันทวิมล?ชื่อนี้มีที่มา!!!
ในงานประชุมวิชาการประจำปี ของสมาคมศัลยแพทย์ระบบปัสสาวะแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ในทุกครั้ง จะมีปาฏกถาที่สำคัญ 2 ปาฏกถา ที่สมาชิกสมาคมฯ ต่างทราบกันดี คือ ปาฏกถาเกียรติยศ ?สมัย จันทวิมล? และปาฏกถาเกียรติยศ ?ไพฑูรย์ คชเสนี? ประวัติและที่มาอันไม่ธรรมดาของทั้งสองปาฐกถานี้เป็นอย่างไร วันนี้เราลองมาฟังเรื่องราวของ ปาฏกถาแรกกันก่อนครับ

ในปี พ.ศ. 2478 อาจารย์สมัย ซึ่งจบ พบ. ศิริราช รุ่น 40 ได้รับบรรจุเป็นแพทย์ประจำบ้าน ปี พ.ศ. 2479 และเป็นอาจารย์ในภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล พ.ศ. 2480 ได้ดูแลผู้ป่วยช่วยอาจารย์ประจักษ์ ทำผ่าตัด ท่านสนใจศัลยศาสตร์ยูโรวิทยามาก ซึ่งโรคที่พบบ่อยสมัยนั้น มีโรคนิ่ว, ท่อปัสสาวะตีบจากหนองใน และต่อมลูกหมากโต จนกระทั่ง พ.ศ. 2485 ภาควิชาศัลยศาสตร์แบ่งเป็น 6 หน่วย มีอาจารย์สมัย เป็นหัวหน้าหน่วยศัลยศาสตร์ระบบปัสสาวะท่านแรก ซึ่งเป็น 1 ใน 6 หน่วย สอนวิชาศัลยศาสตร์ยูโรวิทยา และบริการ จนกระทั่ง พ.ศ. 2491 จึงได้ลาออกไปทำงานกับบริษัทเอกชน

ในระหว่างที่อยู่ศิริราช อาจารย์สมัยได้ทำวิจัยรายงานผู้ป่วย 46 ราย ที่รับการผ่าตัดต่อมลูกหมากโตเป็นภาษาอังกฤษ ลงใน จ.พ.ส.ท. 2479 : 181-199 และเป็นผู้ริเริ่มการถ่ายเลือดทางอ้อม คือเอาเลือดจากบุคคลภายนอก หรือนักโทษเก็บไว้ในขวดที่ใส่โซเดียมซิเตรทไว้ประมาณ 50 มล. เพื่อเก็บไว้สำหรับผู้ป่วยที่ต้องการผ่าตัด และในวันที่ 22 มิถุนายน พ.ศ. 2507 ทางกองควบคุมการประกอบโรคศิลป ได้แต่งตั้งอาจารย์สมัย เป็นแพทย์ผู้ชำนาญเฉพาะทางสาขาศัลยศาสตร์ระบบปัสสาวะคนแรก และเป็นอนุกรรมการพิจารณาความรู้ความชำนาญของแพทย์เฉพาะทางสาขานี้ชุดแรกด้วย ถึงแม้ว่าท่านจะทำงานภาคเอกชน แต่ท่านอาจารย์ได้ช่วยพัฒนางานของยูโรไทยอยู่อย่างสม่ำเสมอตลอดมา โดยท่านอาจารย์สมัยได้เป็นผู้หนึ่งที่ร่วมก่อตั้งชมรมศัลยแพทย์ระบบปัสสาวะ โดยรับเป็นนายกชมรมคนแรกในปี พ.ศ. 2508 และท่านยังมาร่วมประชุมชมรมฯ เกือบทุกครั้ง

จากคุณงามความดีของท่านทีมีต่อวงการยูโรของไทยอย่างมากมาย ทางชมรมฯ จึงได้จัดให้มีปาฎกถา ?สมัย จันทวิมล? ขึ้นเป็นครั้งแรกในวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2527 เพื่อเป็นเกียรติแก่ท่าน โดยมีอาจารย์ไพฑูรย์ ได้รับเกียรติให้เป็นองค์ปาฏกท่านแรก ในหัวข้อเรื่อง ?Current Status of Urolithiasis in Thailand ณ โรงแรมบางกอกพาเลซ กรุงเทพมหานคร แม้จะได้เปลี่ยนจากชมรมฯ มาเป็นสมาคมฯ ปาฏกถาเกียรติยศนี้ก็ได้จัดต่อเนื่องมาทุกปีจนถึงปัจจุบัน โดยผู้ที่จะได้เป็นองค์ปาฏกนั้นทางคณะกรรมการบริหารสมาคมฯ จะทำการคัดเลือกศัลยแพทย์ระบบปัสสาวะ ที่เป็นผู้ทำคุณประโยชน์และสร้างชื่อเสียงให้กับสมาคมฯ และวงการยูโรไทยจนเป็นที่ประจักษ์
และนี่คือเรื่องราวของปาฏกถาเกียรติยศที่ชื่อว่า ?สมัย จันทวิมล? นั่นเองครับ

ที่มา: ศ.เกียรติคุณ นพ.ธงชัย พรรณลาภ
หนังสือ อนุสรณ์ 58 ปี สาขาวิชาศัลยศาสตร์ยูโรวิทยา พ.ศ. 2543
นำเสนอ: รศ.นพ.พิษณุ มหาวงศ์